Negatywne konsekwencje nadużywania przez dzieci mediów cyfrowych
Dzisiejszy świat jest nieodłącznie związany z mediami cyfrowymi. Korzystanie z nich może wspierać rozwój naszych dzieci, jednak, kiedy są nadużywane, powodują negatywne konsekwencje dla zdrowia somatycznego, psychicznego, społecznego.
Konsekwencje nadużywania mediów cyfrowych:
Cyfrowe „niewolnictwo”
Odkąd pojawił się Internet w telefonie komórkowym, niektórzy z użytkowników urządzeń mobilnych nie wyobrażają sobie życia bez bliskiej obecności smartfona. Osoby nadużywające smartfonów, uzależnione od gier, ciągle włączone w sieć Internetu (ang. always on) tracą kontrolę nad używaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, stając się tym samym „cyfrowymi niewolnikami”. Według ogólnopolskich badań prowadzonych przez CBOS, 30% dorosłych Polaków w zasadzie cały czas jest online, na bieżąco otrzymując informacje i reagując na otrzymywane wiadomości.
Przeciążenie informacją
Angielskie information overload syndrome (zespół przeciążenia informacji) jest terminem odnoszącym się do zjawiska lawinowego wzrostu treści i informacji. Występuje w tych wszystkich sytuacjach, w których mózg człowieka przestaje sobie radzić z gwałtownym napływem informacji, zarówno na etapie selekcji, jak i na dalszych etapach. Do negatywnych skutków przeładowania informacyjnego zaliczyć możemy:
- obniżenie efektywności podejmowania decyzji
- zwiększenie skłonności do pomijania kluczowych informacji podczas dokonywania wyborów,
- deficyt uwagi,
- wzrost poziomu stresu z powodu nieustającego braku możliwości przetworzenia wszystkich docierających do nas danych,
- podwyższone ciśnienie krwi, osłabienie widzenia
- wzrost agresji oraz kłopoty z koncentracją, a także ze snem.
Przemęczenie
Bezpośrednim skutkiem niekontrolowanego używania mediów cyfrowych może być fizyczne przemęczenie organizmu. Brak higieny osobistej w zakresie wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych prowadzić może do obniżenia poziomu koncentracji, niskiego poziomu absorbcji treści, obniżonej uważności, kłopotów z zapamiętywaniem. W dłuższej perspektywie rozwinąć się może krótkowzroczność, zespół suchego oka czy problem bezsenności.
Zaburzenia w relacjach bezpośrednich
Tendencje do autoizolacji, obniżone poczucie własnej wartości, nieumiejętność prowadzenia rozmowy twarzą w twarz – to tylko niektóre z negatywnych konsekwencji, które związane są z nieumiejętnością zachowania właściwych proporcji między byciem w sieci i poza nią. Nadmierne przeciążenie technologią może budować odmienny wzorzec reakcji społecznych uczniów i może spowodować nieodwracalne zmiany w kształtowaniu się u dzieci funkcji poznawczych i komunikacyjnych.
Uzależnienia
Zdarza się, że używanie mediów cyfrowych jest do tego stopnia kompulsywne i niekontrolowane, że użytkownicy świata wirtualnego doświadczają wyraźnych objawów uzależnienia. Trudności z samokontrolą, wystąpienie objawów abstynencyjnych (niepewność, lęk, obniżony nastrój, drżenie rąk, agresja słowna, agresja fizyczna) czy utrata dotychczasowych zainteresowań, to tylko niektóre z objawów problemowego używania mediów cyfrowych.
Cyberprzemoc
Stosowanie przemocy w sieci, ubliżanie innym, podszywanie się pod kogoś, celowe zaognianie dyskusji, nagrywanie urządzeniami mobilnymi aktów związanych z przemocą fizyczną – wszystkie te działania najczęściej realizowane są z wykorzystaniem smartfona. Z powodu nieodpowiedniego używania urządzeń mobilnych akty agresji elektronicznej wśród dzieci stają się nie tylko coraz częstsze, ale również zostają bardziej „przyspieszone”.
Pedagog &Psycholog
Szkoła Podstawowa im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Józefinie
